بررسی و تحلیل شهرآشوب اجتماعی در شعرمعاصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری تخصصی زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه لرستان. ایران.

2 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.

10.29252/kavosh.2025.22220.3656

چکیده

شهرآشوب یکی از انواع فرعی در ادبیات است. این نوع ادبی بیشتر از اینکه در قالب خاصی بگنجد یا با آرایه‌ای ویژ­ه­ شناخته شود، با فکر شاعر و نازک‌خیالی‌های ذهن او که در خارج از عرف، قانون، دین و فرهنگ است، ارتباط دارد.­ پیش از این پژوهش، شهرآشوب را در سه نوع شهری، صنفی و سیاسی معرفی­کرده‌اند. این پژوهش با معرفی شهرآشوب اجتماعی به عنوان یک نوع از انواع شهرآشوب تلاش می‌کند ضمن ارائۀ دسته‌بندی تازه ­ای از انواع شهرآشوب، مخاطبان را با این نوع از شهرآشوب آشنا سازد. این پژوهش انواع شهرآشوب را در سه نوع دینی، سیاسی و اجتماعی طبقه­ بندی می‌کند و شهرآشوب اجتماعی را در سه دسته شهری، صنفی و عرف‌گریز معرفی می نماید. پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوا و مطالعات کتابخانه ­ای سعی­ دارد  به بررسی و تحلیل شهرآشوب اجتماعی در ادبیات فارسی اقدام کند؛ یافته­ های پژوهش نشان­ می­ دهد که در دورۀ معاصر شهرآشوب اجتماعی در نوع شهری و صنفی کاهش داشته است، ولی نوع عرف‌گریز آن در حال افزایش است. شهرآشوب اجتماعی از نوع عرف‌گریز برای اولین بار در این پژوهش مطرح می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analysis of Social Shahrashoob in Contemporary Poetry.

نویسندگان [English]

  • sajjad farrokhnezhad 1
  • Mohammadreza Roozbeh 2
  • Ali Noori 2
1 Ph.D. in Persian language and literature at Lorestan University.Iran.
2 Associate Professor, Lorestan University. Iran.
چکیده [English]

Shahrashoob is a literary subgenre. Rather than being characterized by a specific figure of speech or categorized as a specific form, this literary subgenre is associated with a poet’s thoughts and subtle fantasies outside the boundaries of mores, law, religion, and culture. Three types of Shahrashoob have already been mentioned as urban, guild-related, and political. This study aims to introduce social Shahrashoob as one of its different types and present a novel classification. Furthermore, various types of Shahrashoob are presented as religious, political, and social categories in this study, whereas the social category is divided into urban, guild-related, and unconventional subcategories. In this desk research, a content analysis method is employed to analyze social Shahrashoob in Persian literature. The findings indicate that there have been downward trends in the use of urban and guild-related subcategories of Shahrashoob contemporarily; however, there has been an upward trend in the use of unconventional Shahrashoob. This is the first study to discuss the unconventional subcategory of social Shahrashoob.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social
  • Shahrashoob
  • urban Shahrashoo
  • guild-related Shahrashoob

مراجع

  1. الف) کتاب­ ها

    1. بهار، محمدتقی (1396) دیوان اشعار ملک‌الشعرای بهار. به کوشش سیّد محمود فرّخ خراسانی، چاپ پنجم، تهران: نگاه.
    2. بهبهانی، سیمین (1399) مجموعۀ اشعارسیمین بهبهانی. تهران: نگاه.
    3. حالت، ابوالقاسم (1370). دیوان ابوالعینک. چاپ دوم، تهران: کتابخانه سنایی.
    4. رهی‌معیری، محمدحسن (1386) دیوان کامل رهی‌معیری، سایه عمر و آزاده. چاپ دوم، قم: نسیم‌حیات.
    5. سپانلو، محمدعلی(1375) شهر شعر فرخی. تهران:علم.
    6. شهریار،محمدحسین(1399).دیوان شهریار. مجموعۀ دوجلدی، چاپ: پنجاه و نهم، تهران: نگاه.
    7. ثروتیان، بهروز (1389). عشق پرشور شهریار و پری. تبریز: آیدین.
    8. گلچین ­معانی، احمد (1380) شهرآشوب در شعر فارسی. تهران: روایت.
    9. گیلانی، سید اشرف‌الدین (1363)، جاودانه سید اشرف الدین (گیلانی)؛ متن کامل نسیم شمال. تهران: آشنا.
    10. عارف قزوینی (1384). دیوان اشعار عارف قزوینی. به کوشش ولی‌الله درودیان، تهران:صدای معاصر.
    11. ---------- (1399). دیوان عارف‌ قزوینی(مجموعۀ آثار)، به کوشش محمّدعلی سپانلو و مهدی اخوت، چاپ پنجم، تهران: نگاه.
    12. فرخی یزدی، محمّد (1398). مجموعۀ اشعار فرّخی‌یزدی، تدوین: محمدعلی سپانلو، مهدی اخوّت، چاپ پنجم، تهران: نگاه.
    13. فرخزاد، فروغ (1398).دیوان فروغ فرخزاد. چاپ چهاردهم، تهران: آذین.
    14. -----------(1399). دیوان عارف‌ قزوینی(مجموعۀ آثار)/تدوین محمدعلی سپانلو و مهدی اخوت، چاپ پنجم، تهران: نگاه.
    15. سعدسلمان، مسعود (1362). دیوان مسعود سعد سلمان، به تصحیح رشید یاسمی. تهران: امیرکبیر.
    16. عشقی، میرزاده(1357). کلیّات مصور میرزاده عشقی. به نگارش علی اکبر مشیر سلیمی. چاپ هشتم، تهران: سپهر.

    ب) پایان­ نامه ­ها

    1. عزیزی­ پناه، زهرا (1393). تحلیل جامعه ­شناختی شهرآشوب در شعر فارسی. پایان­ نامۀ کارشناسی ارشد، به راهنمایی علیرضا نبی ­لو، دانشگاه قم.
    2. مهدوی، بتول(1390). شهرآشوب در ادب فارسی(تا عصر صفوی). پایان­ نامۀ کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمد بهنام ­فر، دانشکده ادبیات دانشگاه بیرجند.

     

     

     

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار